Krap een week later organiseert mijn locatie de nieuwjaarsreceptie van onze school. Middenin de speech van onze bestuurder geeft onze geluidsinstallatie de geest. Vijf minuten voordat onze andere spreker aan de beurt is. Jazeker: Pedro De Bruyckere.
Gelukkig wordt er rap een noodoplossing gevonden en kunnen we luisteren naar zijn verhaal. Ik zie Pedro voor de tweede keer spreken na het lerarencongres van afgelopen jaar. Dat is geen straf. Er zit vaart in, de grapjes slaan aan en is inhoudelijk heel dik in orde*. De kern: Wat zijn de kenmerken van een fantastische leraar? (Ik heb geen aantekeningen gemaakt... dus even uit mijn hoofd)
Er wordt begonnen met een blik op de toekomst. Is de leraar straks nog wel nodig? Of is de leraar ook één van die verdwijnende beroepen in de 21e eeuw? Maar gelukkig, ondanks wat er met de inzet van filmpjes (Khanacademy wordt als voorbeeld genoemd) en robots (dit filmpje!) allemaal mogelijk is, leraren kunnen méér.
De beste leraar is in ieder geval niet de grappigste, leerlingen zijn die grapjes echt wel een keer zat als ze na drie lessen nog niks geleerd hebben. De beste leraar is ook niet diegene met de meeste vakkennis, mensen met onvoorstelbaar veel expertise zijn nou niet per definitie erg begrijpelijk. En de beste leraar is ook niet diegene die de meeste ict gebruikt. Sterker nog, de inzet van ict is omgekeerd evenredig met hoe leerlingen een les waarderen.
Maar wat dan wel?
Gedegen vakkennis is zeker belangrijk. Het geeft je als leraar zelfvertrouwen wat zich ook weer vertaald naar iets als klassenmanagement. De vaardigheid om die kennis en expertise te vertalen naar het niveau van leerlingen is een belangrijk kenmerk van een goede leraar.
Positieve passie voor je vak is een tweede kenmerk. Passie is niet per definitie positief! Pedro noemt het voorbeeld van Toots Thielemans, die alleen maar over zijn mondharmonica kon praten en in elk interview na de eerste zin alweer begon te spelen (deze heb ik wel even gefactcheckt trouwens: niet waar :)). Positieve passie komt naar voren in het bijhouden van je vak en leerlingen daar deelgenoot van laten zijn. "Dit moeten jullie ook weten!"
Authenticiteit is een derde kenmerk, één waar we binnenkort meer over kunnen lezen aangezien Pedro daar dit jaar op gaat promoveren. En let op: authentiek betekent in dit geval niet dat je maar lekker jezelf moet zijn. Sommige leraren kunnen als leraar juist beter niet zichzelf zijn. Het gaat er wel om dat je authentiek óverkomt. Het belangrijkste daarbij is wat de verwachtingen van leerlingen zijn. Leerlingen willen geen vrienden zijn, ze willen iets van je leren. Daarbij past afstand, maar echte interesse in de leerlingen helpt wel. Maar: in de pauze, niet tijdens de les.
Goede leraren werken ook voortdurend aan hun repertoire. Als aanpak A niet werkt, probeer je B. Als dat niet werkt moet je op zoek naar C. Daar komt direct het volgende kenmerk voorbij. Goede leraren werken samen. Samen heb je onvoorstelbaar veel kennis in huis. Vraag je collega's dus ook om advies. Ga op zoek. Binnen én buiten de school.
Maar vooral: goede leraren zijn geen professionals. Goede leraren zijn amateurs: liefhebbers. We hebben het niet voor niets over ONZE leerlingen. Ze kunnen verschrikkelijk zijn, maar ze zijn wel van ons.
*Ik gebruik niet voor niks altijd de tips van Pedro als ik zelf een presentatie moet houden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten